ճամփորդութկյան ամփոփում

Ծաղկեվանք

Մենք դասարանով այցելեցինք եկեղեցի, որը փորած էր քարանձավում։ Այս եկեղեցու մասին լեգենդն ասում է, որ այնտեղ ապրում էր Ծաղիկ անունով մի օրիորդ, որը շատ գեղեցիկ էր։ Նա այնքան գեղեցիկ էր, որ նրա հետ ուզում էր ամուսնանալ մի հայ իշխան: Բայց աղջիկը չուզեց ու փախավ սարեր։ Աղջիկը խնդրեց հովվին, որ չհանձնի իշխանի իր թաքստոցի տեղը իշխանի։ Սակայն հովիվը վախից հանձնեց այդ վայրը, և երբ Իշխանը ցանկացել է առևանգել աղջկան, աղջիկը որոշել է իրեն ցած նետել ժայռից։ Եվ, ըստ լեգենդի, այս եկեղեցին կառուցվել էր աղջկա մահվան մոտակայքում։ Իսկ հովիվն ու նրա ոչխարները, որպես պատիժ, քարերի էին վերածվել, որոնցից շատ կար եկեղեցու մոտ։ Վերադարձի ճանապարհին մենք հանդիպեցին մի բարի տատիկի, որը բոլորիս անուշահոտ խնձոր հյուրասիրել իր այգուց։ Նաև մենք խաղացինք ընկերասեր շան հետ։

Պլանետարիում

Ես ու դասարանս երթուղային տաքսիով գնացինք պլանետարիում։ Ես առաջին անգամ էի պլանետարիումում։ Ինձ դուր եկավ, որ մենք ամբողջ ֆիլմը դիտեցինք հարմարավետ բարձերի վրա պառկած: Ցուցադրված ֆիլմից ես իմացա, որ երկիր մոլորակը պտտվում է պարույրով արևի շուրջ և անընդհատ առաջ է շարժվում և պտտվում է նաև իր առանցքի շուրջ, թեքությամբ։ Ահա թե ինչու կան տարբեր եղանակներ: Բայց քանի որ այն ամեն դեպքում շատ չի թեքվում, Հյուսիսային և Հարավային բևեռները մշտապես շատ սառն են մնում:

Ջրվեժի անտառապարկ

Մենք այն այցելեցինք ձմռանը: Խաղացինք ձյան հետ, և դա շատ զվարճալի էր, քանի որ Երևանում ձյուն գրեթե չկար։ Մենք ձնագնդիկներ նետեցինք միմյանց վրա, փորձեցինք ձնեմարդ սարքել, հատուկ բարձիկների վրա սահում էինք բարձր տեղերից, և նույնիսկ թաքուն ձյուն ուտում: Եվ մենք մտածեցինք, որ այն շատ համեղ է։ Ամեն ինչ սպիտակ էր, փայլուն ու շատ գեղեցիկ։

Փայտարվեստի թանգարան

Ես ու իմ դասարանը համեմատաբար վերջերս գնացինք այնտեղ։ Այն շատ մեծ չէր: Թանգարանը նվիրված էր փայտին և դրա հետ աշխատելուն։ Թանգարանում կային փայտե գդալներ, փայտե արձանիկներ, գաթա կնիքներ, ասեղներ, կախազարդեր, սնդուկներ։ Այդ ամենը շատ գեղեցիկ էր։ Հին ժամանակներից մնացած ցուցանմուշներ կային, կային նաև վերարտադրություններ։ Թանգարանում կար նաև քարե ալրաղաց։ Թանգարանում իմացա, որ ժամանակին գաթայի վրա կնիքներ էին դնում։ Յուրաքանչյուր կնիք գոյություն ուներ մեկ օրինակով: ԵՒվ խոհարարի «ստորագրությունն» էր, որով կարելի էր ճանաչել նրան։

Դդմաշեն

Դդմաշենում մենք այցելեցինք եկեղեցի։ Եկեղեցու տարածքի մոտ հավաքեցինք աղբը։ Եվ հետո տարածքում մենք տեսանք այծերի, որոնք քայլում էին գերեզմանաքարերի երկայնքով և իրենց բոլորովին չէր հետաքրքրում, որ կոպիտ է և անդաստիարակ: Եկեղեցին ինքը միջին չափի էր, շատ հին ու գեղեցիկ։ Եկեղեցու ներսում դասարանիս հետ տարբեր երգեր երգեցինք։ Այնտեղ իմացա, որ եկեղեցին կառուցված է խաչի տեսքով։ Իսկ նրա ամենաբարձր գմբեթը գտնվում է կենտրոնում։

Բոլոր էքսկուրսիաներից ինձ ամենաշատը դուր եկավ էքսկուրսիան դեպի Ծաղկեվանք։ Որովհետև էքսկուրսիան երկար էր և շատ հետաքրքիր։ Մենք գնացինք տարբեր տեղեր, համտեսեցինք հյութալի խնձորներ ուղիղ ծառից, և ինձ դուր եկավ ժայռի մեջ գտնվող եկեղեցին։

Ներկայացման դիտուոմը խամաճիկների թատրոնում ու “Մաչանենց թատրոնը”, ցավոք, բաց եմ թողել։

Երկարագուլպա Պիպի


Աստրիդ Լինդգրեն

Աստրիդ Լինդգրենը շվեդ գրող է։ Նա ծնվել է 1902 թվականին գյուղացիական ընտանիքում՝ ֆերմայում։ Նա ուներ երկու կրտսեր քույր և մեծ եղբայր։ Աստրիդ Լինգրեդն իր մանկությունը համարել է երջանիկ։ Նա օգնում էր մեծահասակներին տնային գործերում և միևնույն ժամանակ շատ էր սիրում կարդալ։ Իսկ արդեն դպրոցում ստեղծագործում էր։

Պիպի Երկարագուլպան ծնվել է իր դստեր շնորհիվ։ Երբ դուստրը՝ Կարինը, հիվանդացավ թոքաբորբով, նա խնդրեց մորը պատմել պատմություններ Պիպի Երկարագուլպաի մասին։ Արդյունքում մայրը երեք գիրք գրեց այս կարմիր մազերով աղջկա մասին։ Աստրիդ Լինդգրենը գրել է երեխաների համար և եղել է երեխաների կողմից: Նա կոչ էր անում հարգել երեխաներին և հաշվի առնել նրանց մտքերն ու զգացմունքները։

«Պիպի Երկարագուլպա» գիրքը մի կարմրահեր աղջկա մասին է, ով վաղ տարիքում կորցրել է մորը: Ապա իր հայրիկի հետ նավով ճանապարհորդել է աշխարհով մեկ։ Եվ մի օր, երբ ուժեղ փոթորիկ էր, հայրիկին ալիքը ծածկեց և տարավ ծով: Փոթորիկը այնքան ուժեղ էր եղել, որ նավի վրա ապրող կատուն դուրս էր թռել մաշկից, իսկ մաշկը քամին տարել էր: Այս փոթորիկից հետո Պիպին միայնակ բնակություն է հաստատել իր տանը, որը կոչվում էր վիլլա “Հավ”: Նա ուներ մի կապիկ՝ Պարոն Նիլսոն անունով, որը նա նվեր էր ստացել իր հայրիկից: Եվ ուներ ձի: Նա ընկերացավ հարևանությամբ ապրող Թոմիի և Աննիկայի հետ։ Նրանք ընկերներ էին, և շատ տարբեր արկածներ ունեցան, օրինակ ոստիկանների հետ, որոնք ուզում էին Պիպիին մանկատուն տանել, գողերի հետ, Տակատուկա կղզում, որտեղ ընկերություն էին անում սևամորթ երեխաների հետ, կրկեսում և այլ հետաքրքիր վայրերում: Պիպին բարի է, կենսուրախ, համարձակ, ազնիվ, արդար, չափազանց ուժեղ։ Երբեմն նա կարող է անդաստիարակ լինել, քանի որ նա չափազանց երկար նավարկել է ծովերով և ապրել միայնակ: Եվ միգուցե դրա պատճառով նա նաև անընդհատ ամենատարբեր պատմություններ ու առակներ է հորինում և ինքն էլ հավատում դրանց։ Չնայած դրան ամենակարևորը այն է, որ Պիպին ունի մեծ և բարի սիրտ։

Գիրքն ինձ սովորեցրեց, որ եթե ցուլը հարձակվի քեզ վրա, կարող ես նստել նրա վրա և հարվածել եղջյուրներին: Գիրքը նաև սովորեցնում է չհանձնվել և պաշտպանել ձեր ընկերներին և ձեզանից թույլերին:

Կարծում եմ, որ այս գիրքը պետք է կարդալ, քանի որ այս գիրքը շատ հետաքրքիր է, բարի, զվարճալի և ուրախ։

մաթեմ

  1. Հաշվի՛ր

(340 – 100) : (252-250) =120

5 x 8 + 8 x 7 + 8 x 8 =160

48 : 8 + 5 x 7 + 60 : 10= 47

(348 – 248) : (200 – 100)=1

6 x 9 + 9 x 6 + 8 x 9 = 180

19 x 0 + 25 : 5 + 0 : 9 =5

2.Հաշվի՛ր

  6754     244    
 + 853     2356    
  7607     22178    
  8685     6    
 +4364     8347    
 13049     61659    
  • Լուծիր խնդիրները։

Սոնան գնեց սպիտակ, կանաչ և դեղին թելեր, ընդամենը՝ 125 մ։ Սպիտակից նա կտրեց 28 մ և տիկնիկի համար գուլպա գործեց։ Ընդամենը քանի՞ մետր թել մնաց Սոնայի մոտ։

125-28=97

97

Հասմիկը գնեց  135 մ սպիտակ, կանաչ և դեղին թելեր։ Տիկնիկին գուլպա գործելու համար նա օգտագերծեց սպիտակից 12 մ, կանաչից 11 մ։ Ընդամենը քանի՞ մետր թել մնաց Աննայի մոտ։

135-12-11=112

112

  • Հաշվի՛ր արագ։

13 x 6 =78                  3 x 12 =36

14 x 6 =84                  4 x 12 = 48

15 x 6 =90                  5 x 12 =50

16 x 6 =96                  6 x 12 =62

Ստեղծագործական երևակայության ստուգատես

Ժամանակին մի շրջան էր ապրում: Քանի որ այն բացարձակապես, ամբողջությամբ կլոր էր, նա չէր կարողանում հասկանալ, որ աշխարհում կան անկյուններ։
Բայց նա շատ հետաքրքրասեր շրջան էր։ Շրջանը ճանապարհ ընկավ դեպի կախարդական երկրաչափական անտառ՝ իր հարցերի պատասխանները գտնելու համար:
Շրջանը երկար թափառեց անտառով, մինչև հանդիպեց ուղղանկյունուն։ Ուղղանկյունը շրջանին ցույց տվեց, որ կան անկյուններ, և որ այն ունի չորս հատ անկյուն: Իսկ շրջանը ցույց տվեց ուղղանկյունին, որ կարելի է առանց անկյունների լինել` բացարձակ հավասար և հարթ երկրաչափական պատկեր, որտեղ շրջանագծի բոլոր կետերը հավասարապես հեռու են կենտրոնից և նույնական են ու հավասար: Ուղղանկյունը շատ զարմացավ, որովհետև նրա երկու կողմերը տարբերվում են մյուս երկու կողմերից։ Որոշ երկու կողմերը միշտ ավելի երկար են, քան մյուս երկուսը: Եվ ուղղանկյունը որոշեց, որ դա իր անկյունների պատճառով է: Այսպիսով, նրանք թափառեցին անտառի միջով, մինչև հանդիպեցին քառակուսուն։ Եվ նրանք շատ զարմացան, երբ պարզվեց, որ հնարավոր է անկյուններ ունենալ, և միևնույն ժամանակ բոլոր կողմերը հավասար լինեն միմյանց։ Քառակուսին նույնպես շատ զարմացավ շրջանի կլորությունից և ուղղանկյան տարբեր լայնությունից և երկարությունից։ Ապա, արդեն ընկերացած երկրաչափական պատկերները ավելի խորացան անտառ և հանդիպեցին մի եռանկյունու: Եռանկյունը ուրախ թռչկոտում էր, և ցույց տալիս մյուսներին, թե ինչպես կարելի է
բաղկացած լինել երեք հատվածից, որոնք միացված են երեք կետով, և միևնույն ժամանակ, բոլոր հատվածները կարող են լինել կամ տարբեր, կամ նույն երկարության:

Այսպիսով, մեր չորս ընկերները հասկացան, թե ինչպես կարելի է լինել այդքան տարբեր, բայց միևնույն ժամանակ կարևոր և ապրել համերաշխ։

ՄԱԹԵՄ 25.04

  1. Տրված թվերը ներկայացրո՛ւ կարգային գումարելիների գումարի տեսքով.

42.386=40․000+2․000+300+80+6

28.431=20.000+8.000+400+30+1

95.215=90.000+5000+200+10+5

420.026 =400.000+20.000+0+20+6

647.891 =600.000+40.000+7000+800+90+1

625.218 =600.000+20.000+5000+200+10+8

  • Հաշվի՛ր  արտահայտության արժեքը։

30 x 10 =300

70 x 4 =280

50 x 90 =4500

20 x 600 =12000

6000 x 30 =180000

500 :100 =5

9000 : 10 =900

350 : 7 =50

6300 : 900 =7

56000 :  80 =70

Հաշվի՛ր:

  29006   29006  
 + 5638   5638  
  34644   23368  
  30703   30703  
 + 5947   5947  
  36650   24756  
  46104   46104  
 + 8279   8279  
  54383   37925  
                 
  346      452   
 X 68       83   
 2768     1356   
  76     3616    
23528    37516   
  207      674   
 X 45       26   
 1035     3844   
 828     1348    
 3215    17324   
  578      146   
 X 33     X 19   
 1734      1314  
1734       146   
19074      2774  
  1. Տրված թվերը ներկայացրո՛ւ կարգային գումարելիների գումարի տեսքով.

42.386=40․000+2․000+300+80+6

28.431=20.000+8.000+400+30+1

95.215=90.000+5000+200+10+5

420.026 =400.000+20.000+0+20+6

647.891 =600.000+40.000+7000+800+90+1

625.218 =600.000+20.000+5000+200+10+8

  • Հաշվի՛ր  արտահայտության արժեքը։

30 x 10 =300

70 x 4 =280

50 x 90 =4500

20 x 600 =12000

6000 x 30 =180000

500 :100 =5

9000 : 10 =900

350 : 7 =50

6300 : 900 =7

56000 :  80 =70

Հաշվի՛ր:

  29006   29006  
 + 5638   5638  
  34644   23368  
  30703   30703  
 + 5947   5947  
  36650   24756  
  46104   46104  
 + 8279   8279  
  54383   37925  
                 
  346      452   
 X 68       83   
 2768     1356   
  76     3616    
23528    37516   
  207      674   
 X 45       26   
 1035     3844   
 828     1348    
 3215    17324   
  578      146   
 X 33     X 19   
 1734      1314  
1734       146   
19074      2774  

ՄԱԹԵՄ 23.04.

1.Գտի׳ր   այն  հնգանիշ  թիվը,   որի   հարյուրավորը   8  է,   միավորը  4, իսկ  մնացած  կարգերում  գրված  է  3:

1)  33834                2)  33843                       3)  38334                 4)  34833

33834

2․Ընտրի’ր տրված  թվերից   այն  թիվը,  որը  6- ի  եռապատիկից   մեծ  է 10 — ով:

1)  28                                              2)  56

 3)  40                                             4)  60

28

3․Ընտրի’ր տրված  թվանշաններից  այն  թվանշանը,  որը  տեղադրելով աստղանիշի  փոխարեն` կստանաս  անհավասարություն:

     5կմ  60դմ >   5կմ   5  մ

1) 5                  2) 6                     3) 7                   4) 8

4․Ընտրի’ր այն  շարքը,  որտեղ  թվերը   դասավորված  են  նվազման կարգով:

1)  1258, 54789, 897, 618                            3)  1258, 897, 54789, 618

2)   618, 897, 1258, 54789                            4)  54789, 1258, 897, 618       ՊԱՏԱՍԽԱՆ

5․Հավասար  կողմեր  ունեցող  եռանկյան  պարագիծը  84սմ  է:  Գտի’ր եռանկյան  կողմի  երկարությունը:

1)  18սմ            2)  36սմ                3)  24սմ          4)  28սմ

ՊԱՏԱՍԽԱՆ

մաթեմ 09.04

Ո՞ր կտորն է պակասում։

Կռահի՛ր թիվը։ 5

Ա․ Զույգ  կլոր եռանիշ թիվ է, հարյուրավորը 9 է, տասնավորը 3 է։

Պատ․՝ 930

Բ․ Ամենամեծ  քառանիշ  կենտ թիվն է։

Պատ․՝ 9999

Գ․ Ամենափոքր հնգանիշ կենտ թիվն է։

Պատ․՝ 10001

Դ․ Ամենամեծ հնգանիշ կենտ թիվն է։

Պատ․՝99999

Կազմի՛ր արտահայտությաւններ և հաշվի՛ր գումարը։

Թղթադրամքանակըքանակըքանակը
2 հ ատ 100.0004 հատ 200.0009 հատ 450.000
4 հատ 80.0009 հատ 180.0003 հատ 60.000
3 հատ 30.0004 հա 40.00010 հատ 100.000
2 հատ 10.0003 հատ 15.0004 հատ 20.000
5 հատ 10.0007 հատ  14.0003 հատ 6.000
1 հատ 10002 հատ 20001 հատ 1000
Ընդամենը231.000286,000636.000

9․Լուծի՛ր խնդիրները։

Ա․ 5 կգ կարտոֆիլի և 1 կգ  սոխ գնելու համար հարկավոր է 1300 դրամ։ Ինչքա՞ն արժե 1 կգ կարտոֆիլը, եթե 1 կգ սոխն արժե 300 դրամ։

Լուծում 1300-300=1000 1000:5=200

Պատ․՝ 200

Որքա՞ն գումար է հարկավոր 10-ական կիլոգրամ կարտոֆիլ և սոխ գնելու համար։

Լուծում 10×300=3000 10×200=2000  3000+2000=5000

Պատ․՝5000

Բ․ 3 կգ կաղամբի  և 1 կգ գազարի համար վճարեցին 740 դրամ։ Ինչքա՞ն արժե 1 կգ կաղամբը, եթե 1 կգ գազարն արժե 140 դրամ։

Լուծում  740-140=600 600:3=200

Պատ․՝200

Որքա՞ն գումար է հարկավոր 20-ական կիլոգրամ կաղամբ և գազար գնելու համար։

Լուծում 200×20=4000    140×20=2800           

Պատ․՝

 Լրացրո՛ւ պակասող թվերը։

Նվազելի450009541145270009000397961645547810
Հանելի420047615625610174015240645035810
Տարբերություն40800478089013907260245161000512000

Սյունակով հաշվելու համար

       
       
       

ՋՐՎԵԺ ԱՆՏԱՌԱՊԱՐԿ

Անտառապարկից դուրս մնացած տարածքը, որը կազմում է ամբողջ պարկի անտառածածկ տարածքի մոտ  1/10-րդ մասը, (ընդհանուր անտառածածկ տարածքը 260 հա է),   գտնվում է Գառնի-Երեւան խճուղու վրա: Այստեղ են աճում Հայաստանի ամենագեղեցիկ սոճիները, եւ որ ամենակարեւորն է, այստեղով են անցնում  Անտառապարկը ոռոգող հիմնական ջրագծերը: «Եթե, իսկապես, այդ տարածքը դուրս գա անտառապարկի սահմանից, ապա դա կործանարար է պարկի համար` ջրագծերով հիմնական տարածքը դուրս հանել պարկից: Ի՞նչ կլինի, եթե պարկը չոռոգվի, գոյություն չի ունենա, մի տարի, երկու տարի հետո կչորանա»,- ասաց «Արգելոցապարկային համալիր» ՊՈԱԿ-ի գլխավոր մասնագետ Անահիտ Հարությունյանը: 

«Ջրվեժ» անտառապարկը հիմնվել է 1977թ. եւ ունեցել է 400,43 hա տարածք: Անտառապարկում աճում են «Կարմիր գրքում» գրանցված հազվագյուտ եւ անհետացող 21 տեսակի բույսեր` սոսի արեւելյան, գիհի բազմապտուղ, գիհի կազակական, նշենի սովորական, 100-ից ավելի ծառաթփատեսակներ եւ պարտեզային ձեւեր` եղեւնի կովկասյան, սոճի ղրիմյան, խեժափիճի սիբիրական, թույա արեւմտյան,  300 տեսակի անոթավոր բույսեր,  եւ այլն: 

2007թ. սկսվեցին տարածքի քարտեզագրման աշխատանքները: Արդյունքում հայտնվեց մի քարտեզ, որտեղ պարկի տարածքը սահմանվում էր 423հա, այսինքն` մոտ 23 հա ավելի: Որոշ ժամանակ անց կադաստր մտցնելու համար ներկայացվեց եւս մեկ քարտեզ` սկզբնական տարածքի չափով, սակայն այդ նոր քարտեզում այս անգամ, ըստ մեր տեղեկությունների, փոփոխված էին «Ջրվեժ» անտառապարկի սահմանները. դուրս էր հանված անտառածածկ 23 հեկտարանոց տարածքը, փոխարենն ընդգրկվել էր լերկ լանջերով հողակտոր: Քարտեզագրումն իրականացրել է «Ուայթ գեյթ» կազմակերպությունը:

Անտառապարկից դուրս մնացած տարածքը, որը կազմում է ամբողջ պարկի անտառածածկ տարածքի մոտ  1/10-րդ մասը, (ընդհանուր անտառածածկ տարածքը 260 հա է),   գտնվում է Գառնի-Երեւան խճուղու վրա: Այստեղ են աճում Հայաստանի ամենագեղեցիկ սոճիները, եւ որ ամենակարեւորն է, այստեղով են անցնում  Անտառապարկը ոռոգող հիմնական ջրագծերը: «Եթե, իսկապես, այդ տարածքը դուրս գա անտառապարկի սահմանից, ապա դա կործանարար է պարկի համար` ջրագծերով հիմնական տարածքը դուրս հանել պարկից: Ի՞նչ կլինի, եթե պարկը չոռոգվի, գոյություն չի ունենա, մի տարի, երկու տարի հետո կչորանա»,- ասաց «Արգելոցապարկային համալիր» ՊՈԱԿ-ի գլխավոր մասնագետ Անահիտ Հարությունյանը: